Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO

W zeznaniu z roku 1842 w księgach Sierakowa pojawia się nazwisko które zapisano 'Latalak'.
Jest to jedyny znany mi dokument dotyczący tej osoby i nazwiska - nie mam z czym prównywać.

Nie wiem czy wpisu dokonano bezpośrednio, może przepisano z jakiegoś raptularza, jednak napisano w sposób pewny i ciągły.
Wpis dość czytelny i raczej nie ma błędu w odczytaniu - tekst brzmi z grubsza tak:
'gospodarzowi Michałowi Odolińskiemu z jego żony Marianny Latalak narodziła się córka Anna'
Dotyczy, jak widać, rodziny chłopskiej.

Nazwiska Latalak nijak nie mogę doszukać się w czasach nam współczesnych jak też w przeszłości.
Zdaję sobie sprawę że to chłopi, wiek XVIII i tylko zeznanie, świadkami były osoby wiekowe (narodziny Anny miały miejsce w roku 1772) - mogło dojść do jakiś przekłamań.
Przejrzałem inne nazwiska z Sierakowa, nie ma żadnego które by brzmiało podobnie.

Z podobnych nazwisk spoza Sierakowa znalazłem: Latalski, Lata, Łata.
Skłonny byłbym więc podejrzewać że słysząc brzmiące obco nazwisko Lata/Łata dokonujący wpisu utworzył coś co miało zmierzać ku formie Latalak(owej) a została Latalak...

Zagadką dla mnie jest też to że nazwisko Łata/Lata wg. prof. Rymuta jest popularne w Polsce i Wielkopolsce.
W Poznań Project pojawia się ono jednak ledwie 14 razy!

Wszelkie Wasze (d/p)omysły jak to było w Sierakowie w 1842 lub 1772 dla mojego skołowanego umysłu - jak zawsze - bezcenne

_________________
pozdrawiam, Tomek
Odoliński , Odaliński, Oduliński - jeżeli spotkasz się z tymi nazwiskami gdziekolwiek napisz do mnie koniecznie...

Przegladając słownik nazwisk prof. Rymuta należy stwierdzić że:
1. Nie występuje współcześnie nazwisko Latalak
2. Nazwisko Łata występuje 3697 (dane na 1992) w tym w woj poznanskim 23 ,ale już w katowickim 463, a w kieleckim 602
3. Wydaje się iz etymologia obu nazwisk , choć bardzo podobnych w zapisie , jest bardzo różna. Łata od łaty , natomiast Lata (Latalak) od słowa latać . I tak tez nazwiska mające rdzeń "lata " lub "łata" na to wskazują.
I tak Lata to Latajski, Latacki czy wręcz Latawiec
Natomiast Łata to Łatach, Łatacz, Łatarewicz cz Łataś
Jako nie specjalista w tym temacie odsyłam do Ewy Szczodruch , która na Forgenie podaje etymologie poszczególnych nazwisk.
A jeżeli chodzi o skołowany umysł , to jest to juz stałą przypadłośc genealogiczna.
Wojtek

Może i nazwisko Latalak współcześnie nie istnieje, ale jak widać kiedyś było w użyciu i nim się posługiwano. Samo Latalak jednak według mnie jest pewną formą od nazwisk Lata, Latacz itp. określającą np. syna/córkę. Ja bym to traktował tak samo jak końcówki -(cz)yk, -(cz)ak, -(cz)ek i tym podobne, którymi określano kolejne pokolenia osób wywodzących się z danego rodu (Kowal - Kowalczyk, Madaj - Madajczak, Mielcarz - Mielcarek).

Pozdrawiam
Piotr

Moim zdaniem, Latalak to forma patronimiczna od Latała.

Nazwisk zakończonych tym samym morfemem znajdujemy w XIX-wiecznej Wielkopolsce sporo: Motała, Ślotała, Ślatała, Świtała, Biegała, Domagała, Napierała, Przybyła, Ruchała...
Ewoluowały zasadniczo w dwóch kierunkach: patronimizacja (Motalak, Ślotalanka) oraz "nobilitacja" (Świtalski, Przybylski).

_________________
Pozdrawiam - Bartek

HIC MORTVI VIVVNT ET MVTI LOQVVNTVR. A dbałość o naukę jest miłość.

Mnóstwo nazwisk, które spotykamy w aktach, dziś już nie istnieje. W kilku przypadkach, które znam, formy "wymarłe" w kraju, zachowały się w USA lub Niemczech.

Łukasz

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Co ciekawe, zdarza się natomiast, że przechowały się w pamięci... starszych mieszkańców wioski, którzy potrafią czasem wskazać nazwy topograficzne od nich derywowane: łąki, rowy, zagajniki itp. To dopiero wyzwanie!

_________________
Pozdrawiam - Bartek

HIC MORTVI VIVVNT ET MVTI LOQVVNTVR. A dbałość o naukę jest miłość.

Dziękuję Wam za wszystkie informacje i podpowiedzi.

Możliwości niestety sporo, lata (nomen omen) odległe a i dokumentów brakuje.
Oswoiłem sobie już zapis nazwisk na które może się gdzieś/kiedyś natknę przy odrobienie szczęścia.

Przy okazji w bibliotece zerknę co tam pisze prof. Rymut, Ewa Szczodruch pewnie by nockę zarwała z taką plejadą nazwisk...
Prócz łat, lata i latania dojdą pewnie będą odmiejscowe - mamy w Wielkopolsce:
- Latalice i niegdyś Latalskich (opodal Lednicy, która jak się przy okazji dowiedziałem, była zwana Letnicą niegdyś)
- Latowice i niegdyś Latowskich (opodal Ostrowa Wlkp.)

Bardzo przemawia do mnie przypuszczenie Bartka z patronimikiem od nazwiska Latała.

Łukaszu, Bartku - Latalak nie istnieje w Google a więc w sposób oczywisty takie nazwisko nie istniało
Już na poważnie - nadal się zastanawiam dlaczego w PP nazwiska Łata doszukać się można 14 razy a dla przykładu takich Dolińskich razy 118 ?
W czasach współczesnych (Rymut) mamy Łata - 3846 osób, Doliński/a 4880.
Oczywiście nie oczekuję odpowiedzi - myślę sobie że może łatwiej tworzyły się oboczności nazwiska Łata niż Doliński, rozkład geograficzny obu nazwisk też nie jest taki sam.
Tak czy siak - jest to dla mnie ciekawostką i czymś o czym warto pamiętać przy wyciąganiu przypuszczeń co do tego jak było na podstawie tego jak jest w czasach nam współczesnych.

_________________
pozdrawiam, Tomek
Odoliński , Odaliński, Oduliński - jeżeli spotkasz się z tymi nazwiskami gdziekolwiek napisz do mnie koniecznie...

Tym niemniej podobieństwo map rozmieszczenia nazwisk (w układzie relatywnym) na moikrewni, z mapami uzyskanymi w Poznan Project jest zazwyczaj bardzo duże. Czyli mimo wszystkich kataklizmów, ludzie generalnie stale mieszkają w swoich regionach pochodzenia.

Łukasz

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Mój prapradziad urodził się jako Radoła, ale później on i jego potomkowie zapisywani byli już jako Radolak.
Może w Twoim przypadku jest podobna etymologia Latała-Latalak.

_________________
pozdrawiam
Magda

Magdo, nazwiska brzmią podobnie, historia ich oboczności też mogła być podobna.
Zerknąłem do prof. Rymuta, w naszych czasach:

Radoła - 535 osób
Radolak - 65 osób

Latała - 1542 osoby
Latalak - 0 osób

Czyli pierwotne nazwisko Radoła zachowało się silniej niż wersja Radolak.
W przypadku Latała-Latalak mogło być podobnie - tutaj nowa forma być może nie przetrwała jednak próby czasu.


Korzystając z okazji zapytam:Łukaszu, sądzę że to co napisałeś to wnioski z prac nad funkcjonalnością 'mapowania nazwisk' w Poznań Project ?
Próbowałeś jakoś prównywać dane (choćby prezentacyjnie dla nazwiska) z baz Poznań Project vs PESEL/prof. Rymut ?

_________________
pozdrawiam, Tomek
Odoliński , Odaliński, Oduliński - jeżeli spotkasz się z tymi nazwiskami gdziekolwiek napisz do mnie koniecznie...

Wydaje mi się, że moikrewni korzysta z jakiejś podobnej bazy, też opartej na Rymucie i/lub PESEL. Żadnych przekrojowych analiz nie robiłem, tylko różne przykłady potrzebne mi we własnych poszukiwaniach, które wykorzystuję w prezentacjach, np. rok temu w Detroit czy w marcu w Ostrowie Wlkp.

Przykład: Skrzypczak

Nazwisko, które uznawane jest (i słusznie) za dość powszechnie występujące. Można jednak przeoczyć fakt, że bardzo ładnie koncentruje się w Wielkopolsce południowej i zachodniej (bez etnicznie zgermanizowanych kresów). Natomiast praktycznie nie istnieje na północy Wlkp i na Kujawach (małe kropki to "brak występowania", gwiazdki różniej wielkości - różne stopnie częstości):


W moikrewni.pl mamy podobny układ (choć od tego czasu Skrzypczakowie "rozeszli" się trochę po terenie)


Pozdrawiam,
Łukasz

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Czy taką mapkę z rozmieszczeniem nazwisk -chodzi mi o tę z gwiazdkami, bo tam jest bardzo szczegółowo pokazane rozmieszczenie-można samemu wygenerować w jakimś programie?

Z pozdrowieniem

_________________
Bożena

No pewnie, wszystko jest opisane na głównej stronie Poznan Project (mapowanie nazwisk).

Łukasz

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Nazwisko Łata/Lata (w ukraińskim języku podobno nie ma różnicy) występuje na Ukrainie, prawdopodobnie w rejonie Lwowa

zauważyłem, że w potocznej mowie do tej pory używa się końcówki -lak dla nazwisk nie tylko typu Lata - Latalak lecz również kończących się na ski, czyli taka denobilitacja np. Mikulski - Mikulak

Przyszła mi na myśl forma żeńska nazwiska Latała - Latalka (niedaleko tu do Latalak).

_________________
Pozdrawiam
Olga T.
_____
Tyliński, Drzymała,Słociński, Napierała, Przybylski, Kaczmarek, Jaskóła, Szafrański, Roszak, Biskup, Danielewicz. Zapraszam na bloga: Poznań 1908. Śladami Marianny - przewodnik dla prawnuczki http://poznan1908.blogspot.com/

Spotkałem się z takim zapisem - syn Szukały, to Szukalak, który po śmierci ojca używał nazwiska Szukała, więc równie dobrze syn Latały mógł zostać zapisany jako Latalak.

_________________
Pozdrawiam
Henryk Krzyżan

Witam,

W aktach z XVII i XVIII wieku często spotykam się z różnorakim zapisywaniem nazwisk moich przodków. Przykładowo jeden z nich raz był nazywany Bączykiem, innym razem Bąkoszczakiem, by w końcu zostać Bąkowskim


Pozdrawiam,
Piotr

_________________
Poszukuję aktu urodzenia Jakuba Trzybińskiego, ur. ok. 1819 roku

Może nazwisko Latalak pochodzi od nazwiska Latalski?

1.W roku 1650 Krzysztof Unrug na Międzychodzie starosta gnieznieński poślubił 1v. Mariannę (* około 1934r +1664r córkę Hieronima Broniewskiego i Anny z Latalskich.

2.Anna [+1675/80] córka Rafała z Łabiszyna Latalskiego , żona Piotra z Iwanowic Kozmińskiego [ +1648/50] podsędka kaliskiego w latach 1636-1648]

3. Łukasz Rydzyński [ + ok 1684] syn Gabriela i Zofii z Latalskich – cześnik kaliski w latach [1662-1684]

4. Testament Jana Pogonowskiego z 1675 roku
[…] A że w te tu kraje z młodych lat moich wszedłszy nikomu nie znany w szlacheckim urodzeniu moim, bo Jego Mć Jerzy Latalski wziąwszy mnie od rodziców moich w leciech piętnastu w te kraje . Służyłem mu lat dziewięć, ożeniwszy się odstałem. Służyłem Panu Adamowi Żychlińskiemu lat cztery. Jego Mci Pany Władysławowi Krzyżanowskiemu rok jeden, Jej Mci Pani podsędkowej lat dwanaście , jego Mci Panu Bartłomiejowi Kożmińskiemu lat trzy i tu starzawszy się pojąłem służebnicę Jej Mci Pani podsędkowej kaliskiej za małżonkę, z którą spłodziłem trzech synów: Andrzeja, Wojciecha, Łukasza. Tedy wywodzę szlacheckie swoje urodzenie , aby dziatki moje pozostałe baczyły się w urodzeniu szlacheckim , żeby wiedziały na potym podrósłszy o ojczyznie i krewnych swoich. Naprzód miałem ojca Mikołaja Pogonowskiego, matkę Małgorzatę z domu Karwowską. Spłodzili nas trzech synów Krzysztofa, Tomasz między któremi jam był trzeci najstarszy. Tomasz młodo umarł, Krzysztofa z domu odjechałem. Babka moja była z domu Świderska . Herby domu mego Panna na Niedżwiedziu z ojca i baranek we krwi brodzi. Z matki nie pojmę. Ojczyzna nasza była w Pogonowie. Stryj rodzony mój Wojciech Pogonowski spłacił mego z ojczyzny w powiecie łukowskim na Podlasiu. Po tym ojciec mój wstąpił do matki mojej w Karwowie do dziedziczki i tam rodzicy nas spłodzili. Niechże tedy pytają dziatki moje o wszystkim urodzeniu swoim , którym to dla pamięci zostawuję […]

Jan Pogonowski miał trzech synów Andrzeja, Wojciecha i Łukasza po których ślad zaginął. Egzekutorką jego testamentu była Anna Kozmińska z domu Latalska Być może nadano im nazwisko Latalak od nazwiska panieńskiego Anny Kozmińskiej.

Zródło „ Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich wielkopolskich z lat 1657- 1680r

Pozdrawiam,
Mirka G.

Współcześnie nazwisko "Latal" nosi czeski były juz trener polskiej drużyny piłkarskiej. Nie jestem fachowcem ale końcówkę "ak" dokładano do pierwotnych form nazwiska. Może warto spróbować poszukać "Latal"-i ?

_________________
@margallus
Poszukiwani:
Roch Chudzyński (Chudziński) - Elżbieta Pruska
Casimirus Kotecki - Marianna
Antoni Mokrzycki - Teresa (Pstrokońska ?)
Józef Piotrowski - Magdalena (XVIII/XIX w.)
Bartłomiej Piotrowski - Marianna Chudzyńska (ślub).

Nie wiem czy Latalak i Latalski to ta sama grupa nazwisk, ale na terenie przykościelnym Parafii Ewangelicko - Reformowanej w Żychlinie w latach 1985-1991 zostało urządzone lapidarium, w którym zgromadzono prawie 70 nagrobków i płyt epitafijnych. Najstarsza płyta nagrobna pochodzi z dawnego cmentarza ewangelickiego w Łagiewnikach koło Gniezna, z miejsca pochówku kalwinisty o nazwisku Latalski, zmarłego w 1565 r.

_________________
Pozdrawiam
Agnieszka Komicz - Muszyńska